shortlist

De jury van de Socratesbeker heeft uit ruim honderd inzendingen de shortlist van de beste filosofieboeken bekend gemaakt. De lijst van vijf kanshebbers voor de prijs van het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek.

Op de shortlist van dit jaar staan Blinde vlekken van Lieke Asma, In onze tijd van Tim Fransen, Toeval van Jeroen Hopster, Hoe we uit het dorp vertrokken van Wouter Mensink en Filosofie van de kroeg van Hans Schnitzler.

In aanmerking komen filosofieboeken die in het vorige kalenderjaar zijn verschenen en in het Nederlands zijn geschreven. Fictie en bundels zijn van deelname uitgesloten.

De Socratesbeker is een initiatief van de Stichting Maand van de Filosofie. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan de auteur van het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek van het voorgaande jaar.

Foto © buroLab.nl

DE UITREIKING op 9 april

De winnaar van de Socratesbeker wordt op woensdag 9 april, tijdens de Maand van de Filosofie, bekendgemaakt. Dit gebeurt tijdens een publiek evenement in debatcentrum Spui25 in Amsterdam. Voorafgaand aan de bekendmaking gaat journalist Frénk van der Linden in gesprek met de genomineerden. Aansluitend wordt de winnaar ook onthuld in het NPO Radio 1-programma Kunststof.

DE BOEKEN

 

Lieke Asma

Blinde vlekken

Hoe impliciete vooroordelen je (mis)leiden

Tim Fransen

In onze tijd

Leven in het Calamiteitperk

Jeroen Hopster

Toeval

Een onvoorziene filosofie

 
 

Wouter Mensink

Hoe we uit het dorp vertrokken

Filosofie tussen stad en platteland

Hans Schnitzler

Filosofie van de kroeg

 

DE AUTEURS

Lieke Asma is filosoof en psycholoog. In 2018 promoveerde ze aan de Vrije Universiteit Amsterdam op een proefschrift over vrije wil en wetenschappelijk onderzoek. Ze werkt aan de Munich School of Philosophy, waar ze onderzoek doet naar impliciete vooroordelen, zelfontplooiing en handelen. Met haar debuut, Mijn intenties en ik. Filosofie van de vrije wil (2021), haalde ze de shortlist van de Socratesbeker en van de Hypatia-prijs. 

Tim Fransen is cabaretier, schrijver en filosoof. Voor zijn cabaretprogramma’s ontving hij verschillende prijzen. Zijn debuutvoorstelling ‘Het failliet van de moderne tijd’ werd bekroond met de cabaretprijs Neerlands Hoop en met zijn tweede voorstelling, ‘Het kromme hout der mensheid’, won hij de Poelifinario. Van zijn hand verschenen eerder Brieven aan Koos (2018) en Het leven als tragikomedie‘ (2019), het essay voor de Maand van de Filosofie. 

Jeroen Hopster is universitair docent Ethiek aan de Universiteit Utrecht en columnist voor Filosofie Magazine. Hij promoveerde met een proefschrift over evolutionaire ethiek en doet onderzoek naar morele vraagstukken over techniek en klimaat. Over toeval en ‘what if-geschiedenis’ schreef hij eerder het boek De andere afslag (2018). 

Wouter Mensink studeerde bestuurskunde aan de Universiteit Twente en filosofie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij promoveerde aan de Universiteit Leiden op een proefschrift over het beleidsdiscours over de relatie tussen patiënt en technologie. Daarna werkte hij als onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau, en nu is hij conflictbemiddelaar en gespreksbegeleider bij Public Mediation. Eerder schreef hij Kun je een betere wereld kopen (shortlist Socratesbeker 2016).  

Hans Schnitzler is filosoof en publicist. Zijn essays en columns verschenen onder meer in de Volkskrant NRC Handelsblad De Standaard De Groene Amsterdammer Hard Gras en op het journalistieke platform Follow the Money . In 2015 debuteerde hij met Het digitale proletariaat, gevolgd door Kleine filosofie van de digitale onthouding (2017; heruitgegeven als Digitale detox , 2023) en Wij nihilisten (2021, shortlist Socratesbeker). 

DE JURY

Voor deze editie bestaat de onafhankelijke jury uit: Alexandra van Ditmars (redacteur Filosofie Magazine en voorzitter van de jury), Laura Molenaar (freelance journalist voor onder andere dagblad Trouw), Khadija al Mourabit (docent universiteit Leiden en jurylid van de Hypatia-prijs), Paul van Tongeren (emeritus hoogleraar wijsgerige ethiek en voormalig Denker der Nederlanden) en Sarah Vankersschaever (journalist en redacteur van De Standaard).

 
 
  • 2024: Martha Claeys, Trotsmeer informatie

    2023: Peter Venmans, Gastvrijheidmeer informatie

    2022: Jurriën Hamer, Waarom schurken pech hebben en helden gelukmeer informatie

    2021: Miriam Rasch, Frictie. Ethiek in tijden van dataïsme → meer informatie

    2020: Donald Loose, Over vriendschap. De praktische filosofie van Kant

    2019: Ad Verbrugge, Govert Buijs en Jelle van Baardewijk, Het goede leven en de vrije markt

    2018: Kees Vuyk, Oude en Nieuwe ongelijkheid

    2017: Marjan Slob, Hersenbeest

    2016: René ten Bos, Bureaucratie is een Inktvis

    2015: Wouter Kusters, Filosofie van de waanzin

    2014: Jan Bransen, Laat je niets wijsmaken. Over de macht van experts en de kracht van gezond verstand

    2013: Paul van Tongeren, Leven is een kunst

    2012: Coen Simon, En toen wisten we alles

    2011: Hans Achterhuis, De utopie van de vrije markt

    2010: Luuk van Middelaar, De passage naar Europa. Geschiedenis van een begin

    2009: Hans Achterhuis, Met alle geweld

    2008: Frank Ankersmit, De sublieme historische ervaring

    2007: Chris Buskes, Evolutionair denken. De invloed van Darwin op ons wereldbeeld

    2006: Andreas Kinneging, Geografie van goed en kwaad

    2005: Wouter Kusters, Pure waanzin

    2004: Dick Pels, De geest van Pim. Het gedachtegoed van een politieke dandy

    2003: Jos de Mul, Cyberspace Odyssee

    2002: Michiel Leezenberg, Islamitische filosofie. Een geschiedenis

  • De uitreikingen van de Socratesbeker 2023 en 2024 vonden plaats tijdens een speciale uitzending van het NPO 1-radioprogramma Kunststof.

    De uitzending werd rechtstreeks uitgezonden vanuit het Amsterdamse debatcentrum Spui25, waar de presentator in gesprek ging met de auteurs op de shortlist van de boekenprijs interviewde.

 

De Socratesbeker is een initiatief van Stichting Maand van de Filosofie en komt tot stand in samenwerking met Spui25 en radio Kunststof, met steun van Vereniging Vrienden van de ISVW.